Berliński monitoring przemocy trans- i homofobicznej ma na celu uwrażliwienie mieszkańców i mieszkanek Berlina na to zjawisko. Poprzez dostarczanie specjalistycznych sprawozdań przyczynia się do zapobiegania aktom przemocy kierowanych nienawiścią wobec osób LGBTI. Monitoring przemocy trans- i homofobicznej wspierany jest pracą naukowej rady eksperckiej oraz okrągłego stołu, przy którym zasiadają aktorzy i aktorki społeczeństwa obywatelskiego i sektora publicznego. Sprawozdania monitoringowe powstają co dwa lata. Podają one do wiadomości publicznej istotne informacje obejmujące:
(a) Na bieżąco aktualizowane, oparte na danych badawczych sprawozdania dotyczące przemocy trans- i homofobicznej w Berlinie.
(b) Studium przypadku dotyczące odpowiednich obszarów tematycznych pracy przeciwko przemocy i na rzecz jej zapobiegania.
(c) Opinie i ekspertyzy gościnne opracowywane przez wskazane ekspertki i ekspertów, aktywistki i aktywistów, jak i liczne kontakty i adresy tworzące sieć wymiany, poradnictwa i wsparcia.
(d) Szczególnie w ramach okrągłego stołu wspierane są procesy fachowej wymiany i rozwoju kwalifikacji na rzecz lepszej dokumentacji przemocy trans- i homofobicznej.
(e) Fachowa wymiana i rozwój kwalifikacji na rzecz dokumentacji przemocy trans- i homofobicznej
(a) Regularne sprawozdania oparte na badaniach
Pierwszy filar berlińskiego monitoringu trans- i homofobicznej przemocy stanowi opracowanie i analiza istniejących już na ten temat statystyk i dokumentacji sektora publicznego i społeczeństwa obywatelskiego. W porównaniu z innymi krajami związkowymi Berlin jest stosunkowo zaawansowany jeśli chodzi o zajmowanie się tematem trans- i homofobicznej przemocy, nawet pomimo istniejących luk w danych i niewystarczającej skali monitorowania tematu. Stosowne statystyki i dokumentacje nie zostały do tej pory wystarczająco opracowane, przeanalizowane i porównane. Berliński monitoring trans- i homofobicznej przemocy bierze zatem pod uwagę z jednej strony statystyki policyjne dotyczące tzw. przestępstw popełnianych z nienawiści wobec osób nieheteroseksualnych, jak i odpowiednie statystyki sądowe. Z drugiej strony monitoring w systematyczny sposób uwzględnia, umacnia i dokumentuje ekspertyzę instytucji społeczeństwa obywatelskiego, jakimi są poradnie i punky pomocy dla osób dotkniętych trans- i homofobiczną przemocą w Berlinie. Ekspertyza ta obejmuje statystyczną dokumentację aktów przemocy, zdecydowanie jednak poza nią wykracza i opiera się nie tylko na ilościowych, ale i na jakościowych metodach opracowywania sprawozdań. W przypadku danych ze strony państwa i społeczeństwa obywatelskiego chodzi tu przede wszystkim o zdarzenia, które zostały zgłoszone na policję oraz o problemy zgłaszane w poradniach. Doświadczenia przemocy, które nie zostały nigdzie zgłoszone, są w związku z tym uwzględnione jedynie częściowo. Berliński monitoring trans- i homofobicznej przemocy chce ten stan rzeczy zmienić poprzez uwzględnienie reprezentatywnych dla społeczeństwa danych dotyczących doświadczeń dyskryminacji i dyskryminujących postaw względem osób LGBTI. Dane te gromadzone są w Berlinie od 2019 roku w badaniach społecznych dotyczących wrogości skierowanej wobec określonych grup społecznych (Gruppenbezogene Menschenfeindlichkeit – GMF) w ramach projektu badawczego Berlin-Monitor (Berlin Monitor).
(b) Multimetodyczne badanie centralnych obszarów tematycznych
Drugi filar stanowią centralne zagadnienia dotyczące zwalczania trans- i homofobicznej przemocy opracowywane multimetodycznie w ramach studium przypadku. Pierwsze wydanie Monitoringu poświęcone jest przemocy skierowanej wobec lesbijek, drugie skupia się na wrogości i przemocy wobec osób trans-. Także przyszłe wydania podejmować będą zagadnienia, które do tej pory nie były przedmiotem specjalistycznych badań i sprawozdań. Poprzez dogłębne informacje i analizy studium przypadku uzupełniają one statystyczny i ilościowy element regularnych sprawozdań. W większym stopniu uwzględniają przez to subiektywny wymiar doświadczenia trans- i homofobicznej przemocy. W studium przypadku stosowane są przede wszystkim metody jakościowe, jak wywiady narracyjne i biograficzne, rozmowy z ekspertkami i ekspertami, jak i dyskusje grupowe. W studium przypadku na kształt, projekt oraz metodę gromadzenia danych ma wpływ zarówno indywidualne doświadczenie poszkodowanych, jak i perspektywa poradni oraz organizacji społeczności LGBTQI. Stałą składową studium przypadku są ankiety przeprowadzane wśród organizacji, aktywistek i aktywistów, jak i osób pracujących w poradniach. Kolejnym aspektem studium przypadku są badania eksploratywne nad doświadczeniem trans- i homofobicznej przemocy. Uzupełniających informacji dostarczają ponadto nakierunkowane na społeczność LGBTQI, przeprowadzane głównie online ankiety dotyczące doświadczeń przemocy i dyskryminacji, strategii radzenia sobie z nimi, jak i potrzebnego w tym zakresie wsparcia. Pozwala to na zwiększenie ilości uczestników i uczestniczek badania, co ułatwia między innymi zbadanie skali przemocy i dyskryminacji wobec osób LGBTQI.
(c) Analizy gościnne
Berliński monitoring przemocy trans- i homofobicznej nie postrzega się jako wyizolowany projekt badawczy. Szczególnie istotne jest w nim uwzględnienie głosów osób LGBTQI, jak i osób wykonujących pracę mającą na celu zwalczanie i zapobieganie przemocy. Z tego względu sprawozdania Monitoringu nie są pomyślane jako zamknięte naukowe publikacje. Na bazie wybranych artykułów powstają otwarte publikacje i magazyny. Analizy zewnętrznych autorek i autorów wzbogacają Monitoring o dodatkowe perspektywy i impulsy.
(d) Adresy kontaktowe
Uruchomiona została ponadto linia telefoniczna, która daje osobom, które doświadczą trans- i homofobicznej przemocy, szybką orientację w spektrum dostępnych opcji pomocy i wsparcia na terenie Berlina.
(e) Fachowa wymiana i rozwój kwalifikacji na rzecz dokumentacji przemocy trans- i homofobicznej
Oprócz działalności sprawozdawczej, która kierowana jest do szerokiej publiczności, równie ważnym aspektem Monitoringu jest wymiana wiedzy i umiejętności w ramach rady eksperckiej i okrągłego stołu. Do okrągłego stołu zaproszone zostały najważniejsze berlińskie inicjatywy działające przeciwko trans- i homofobicznej przemocy. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu pracy praktycznej w tym obszarze tematycznym posiadają one gruntowną wiedzę specjalistyczną. Monitoring szuka ścieżek współpracy, wspólnego dokumentowania aktów przemocy, jak i wzmocnienia i ulepszenia obecnych procedur.